Mastalić Košuta: Cilj je umanjiti zločine koje su počinile snage VRS u Sarajevu

Već dugo smo svjedoci historijskog revizionizma kojim se historija interpretira u skladu sa savremenim političkim ciljevima. Krajem 1980-ih u punom jeku je bio revizionizam Drugog svetskog rata, a u posljednje vrijeme, pogotovo u Srbiji i Republici srpskoj, odvijaju se snažni revizionistički talasi o ratovima 1990-ih godina. Najnoviji talas historijskog revizionizma u RS tiče se pokušaja da se djeca ubijena tokom opsade Sarajeva, granatiranjem ili snajperskim djelovanjem sa okupiranih dijelova grada od strane Vojske RS, predstave kao žrtve ARBiH. Nakon skandala iz Prijedora, kada je prilikom obilježavanja „Oluje“ fotografija bošnjačka prognanice iz Žepe predstavljena kao srpska žrtva „Oluje“ u Hrvatskoj, sada su na red došli i falsfikati o ubijenoj djeci u Sarajevu tokom opsade. "Prema podacima Republičkog centra za istraživanje rata i ratnih zočina [Rs] u opštinama Srpskog Sarajeva, tokom rata stradalo je 106 djece“, naveli su iz tog Centra. O najnovijem skandalu već su pisali mnogi portali, reagirali su članovi porodica ubijene djece, neki opisuju kako su njihovi članovi porodice ubijeni tokom granatiranja opkoljenog grada i najavljuju tužbe zbog falsificiranja historije.

Podržavamo detaljno istraživanje o ubijenoj djeci, ali je neprihvatljivo falsificiranje historije. Dr Zilha Mastalić Košuta, viši naučni saradnik iz Instituta za istraživanje zločina protiv čovječnosti Univerzitet u Sarajevu, istraživala je temu o ubijanju djece u opkoljenom Sarajevu, te za naš portal piše i o ranijim manipulacijama o broju ubijenih Srba u opkoljenom Sarajevu

Piše: Dr. ZILHA MASTALIĆ KOŠUTA

POGREŠKE SA PODACIMA UBIJENE DJECE

Spisak na kojem su podaci sa imenima 106 stradale djece sa osnovnim identifikacionim podacima sačinio je Republički centar za istraživanje rata i ratnih zločina u Republici Srpskoj. Taj spisak u medijske svrhe koristila je Televizija RTRS. Objavili su da je te podatke planirano postaviti na spomenik koji je u fazi izrade u Istočnom Sarajevu, a koji je posvećen “ubijenoj srpskoj djeci”. O djeci sa navedenog spiska je rečeno da su ubijeni u Sarajevu, ali sa konotacijom da su stradali granatiranjem i snajperskim djelovanjem od strane pripadnika ARBiH. Uvidom u dio spiska jasno je da se na spisku nalaze podaci sa identitetima djece koja ne pripadaju navedenom spisku. Ova djeca su većinom ubijena od strane Sarajevsko Romanijskog Korkupa (SRK) Vojske Republike srpske (VRS-a).

Djevojčica Mirjana (Duško, Olgica) Malešević se također nalazi u ovom, ali i drugim sličnim spiskovima. Mirjana je ubijena granatom 27. februara 1993. koju je ispalio SRK VRS na Dobrinji II. Zajedno s njom je ubijen i njen prijatelj Samir Poljo, koji ju je pokušavao spasiti. Dječak Damir (Dragan, Senada) Dodik ubijen je snajperom 25. juna 1995. na ulici kod Doma zdravlja u Vrazovoj ulici, općina Centar. Bio je na biciklu i krenuo je prema Ciglanama. Metak ga je pogodio pored srca.

Četverogodišnji Darijan (Miodrag, Jasmina) Jovanović ubijen je granatom 13. juna 1993. u kući, u ulici Palmira Toljatija 116, općina Novi Grad Sarajevu. Ukopan je na groblju Lav u Sarajevu.

Danijel (Ivo, Anđa) Kovačević je također na spisku ubijene “srpske djece”. Dječak Danijel je izvršio samoubistvo vješanjem u ulici Maka Dizdara, općina Novi Grad. Njegova majka Anđa kaže da njen sin Danijel nikada nije mogao prežaliti smrt oca Ive, koji je ubijen granatom u Sarajevu 1993. godine. Ukopan je na groblju Sveti Josip.

Petogodišnja Magdalena (Božo, Hena) Đorem je ubijena granatom 6. jula 1995. dok se igrala na košarkaškom igralištu, na Trgu nezavisnosti, Novi Grad Sarajevo. Od dvije granate koje je jednu za drugom ispalio SRK, ubijeno je pet civila, od kojih, još jedno dijete Ahmović (Miralem, Radojka) Elvir. Magdaleni su tada ubijeni i otac i majka.

Pored ovih primjera su i drugi primjeri, poput dječaka Marka Lukića, koji je ubijen 26. jula 1995. od granate ispaljene sa položaja SRK VRS-a, u sarajevskom naselju Mejtaš. Potom Slađana Perišić, koja se navodi i u drugim spiskovima sa istom svrhom. Slađana je ubijena granatom 13. jula 1992. u Nedžarićima, pored PTT-a, kada je zajedno s njom ubijen i njen momak Elmir Kurtović, koji ju je pokušao zaštititi.

Djevojčica Maja (Branko, Melita) Đokić je ubijena granatom koju je ispalio Sarajevsko-romanijski korpus VRS-a. Ubijena je 9. aprila 1995. u Titovoj ulici, općina Centar (ispred bivše Robne kuće „Sarajka“) zajedno sa Muneverom Selimović (1937), a deset civila je tada lakše i teže ranjeno.

RANIJI SPISKOVI I MANIPULACIJE PODACIMA

Potrebno je istaći kako su i u ranijim spiskovima vrlo često iznošene neistine. U knjizi Marka Mikerevića pod nazivom “Sarajevski kazani smrti” objavljen je spisak koji ukupno ima 894 evidentiranih lica kako je autor naveo “ubijenih, poginulih, nestalih Srba u Sarajevu”. Analizom toga spiska je ustanovljeno da se na spisku nalazi više od 655 pogrešnih i netačnih podataka po raznim karakteristikama. Na spisku je 407 osoba poginulo, ubijeno ili nestalo u drugim mjestima, a ne kako je to prikazano u Sarajevu od strane „muslimanskih formacija“, „Cace i Cacinih zločinaca“, „zelenih beretki“ i sl. Nalazi se i devet osoba poginulih, ubijenih ili nestalih na području koje je u vrijeme nastanka zločina bilo pod kontrolom VRS-a, a navedeni su kao ubijeni u dijelu koje je držala ARBiH, od strane „muslimanskih formacija“. Zatim, 21 osoba se vodi kao ubijena, a analizom je dokazano da se radi o živim osobama za koje postoje adrese i kontakt telefoni. Potom, 83 osobe u spisku se ponavljaju po dva puta, 11 osoba se ponavlja po tri puta, jedna osoba se ponavlja četiri puta; itd. Na spisku se nalaze i Hrvati, upisani da su Srbi, zatim oni stradali na ratištima sa HVO-om ili od strane HVO-a, i drugo. Zatim, imena se u spisku namjerno ponavljaju dva ili više puta, kako bi se iskazao veći broj stradalih nego što jeste. Autor, inače, nije svoj spisak sačinio po abecednom ili azbučnom redu, kako bi navedene netačnosti bilo teže uočiti.

Nije navedeno da su mnoge smrti osoba sa spiska bili oni koji su ubijeni i poginuli vatrenim dejstvima od strane VRS-a, koje su držale grad pod opsadom skoro četiri godine.

Ispod je dio imena osoba koje su lažno predstavljene u ranijim spiskovima koji također prikazuju “Srbe ubijene ili nestale u Sarajevu” ubijene od strane “muslimanskih formacija”. Riječ je o spisku nevladine organizacije “ISTINA” - Udruženje za istraživanje stradanja srpskog i ostalih naroda u Sarajevu u periodu 1992. -1995. pod nazivom ”Ubijeni i nestali srpski civili u periodu od aprila 1992. do kraja 1995. na području Sarajeva“. Međutim, ova lica uopće nisu ubijena i nestala na području Sarajeva. Većina od njih su bili i vojnici a u spiskovima su prikazani i kao maloljetnici.

Golubović (Neđo) Vaso (1974. iz mjesta Blace kod Konjica) navodi se u tzv. spisku “Istina” da je odveden 18. 6. 1992. iz svog stana u ul. Tešanjska prema kinu “Sutjeska” gdje mu se gubi trag. Međutim, u bazi podataka MKCK pod registr. br. BAZ-107770/06 piše da je nestao u selu Bjelimići kod Konjica.

Sandić (Mika) Srbobran naveden je da je rođ.1975. i odveden 1. septembra 1992. iz stana u ul. Šenoina u zgradu Suda gdje mu se gubi trag. Međutim, po bazi MKCK i br. BAS-001429/01 stoji da je Srbobran rođen 1910. i da nema nikakve veze sa Sarajevom. Nestao je u selu Rastošnica kod Zvornika gdje je i rođen.

Čolić (Milorad) Dragiša rođen 1975. po spisku „Istina“ je odveden 10. oktobra 1992. iz svog stana na Ciglanama u pravcu Kobilje Glave gdje mu se gubi trag. Međutim, po bazi MKCK i br. BAZ-107374/01 stoji da je Dragiša bio vojnik 1. sarajevske pješadijske brigade VRS te je do 10. oktobra 1995. bio u posjeti tetki u Banjoj Luci. Krenuo je otud ka Lukavici, ali mu se gubi trag. Iz predočenog se vidi da Dragiša nije imao 17 godina kako stoji u „Istini“ već 23 godine.

Ivanović Borislav, po “Istini” rođen je 1976. i odveden iz stana u Vrazovoj ulici u opljačkan magacin Vojne bolnice 15. septembra 1992. i nestao. Na ovom spisku, Borislav se dva puta spominje (ponavlja) samo sa razlikom da je ovaj put odveden iz stana na Višnjiku. Međutim, po bazi MKCK i drugim izvorima, te pod br. BAS-001133/01 stoji da je Borislav rođen 1948. u mjestu Bročice općina Novska, te da je aprila 1992. nestao u Bosankoj Dubici. Borislav nije imao 16 godina, kao u “Istini”, već 44 godine.

Martić (Milutin) Željko (1976) po „Istini“ je odveden 13. 6.1992. iz svog stana u ulici Skenderija -Podgaj prema Bistriku. Po bazi MKCK i drugim izvorima stoji pod br. BAZ-965349/01 da je 13. 9.1995. nestao u Skender Vakufu. Imao je 23 godine, a ne 16 godina. Janković (Milan) Predrag (1976) po Mikerevićevom spisku je odveden 13.6.1992. iz stana na Breki i nestao u pravcu stadiona “Koševo”. Po MKCK i br. BAZ-106258/01 bio je vojnik VRS-a. Nestao je 5. avgusta 1995. prilikom povlačenja njegove jedinice iz Bosanske Gradiške. I imao je 19 a ne 16 godina.

Ovakvih i sličnih primjera je nažalost još značajan broj. U namjeri da se umanji pozornost na zločine koje su počinile snage Vojske Republike Srpske (VRS) u Sarajevu i drugim mjestima Bosne i Hercegovine u periodu 1992-1995. kao i u cilju relativizacije i negiranja izvršenih zločina, učestale su posljednjih godina, od strane vladinih i nevladinih organizacija i pojedinaca iz Republike Srpske, putem javnih sredstava informisanja i publikacija, javna objavljivanja spiskova, informacija, podataka na kojima se mogu uočiti brojne greške, netačnosti kao i falsifikovanje i manipulacije dosada utvrđenim historijskim i sudskim činjenicama koje idu u prilog kvazinaučnoj istini a nikako pravoj istini.

10.08.2023

Izvor: Historiografija.ba

Share: